Marc Michils is een fan van Stéphane Hessel. “Als hij op 93-jarige leeftijd nog een werk als ‘Indignez-vous’ kon schrijven, dan moet ik op mijn leeftijd ook nog wel één en ander in beweging kunnen zetten”.
Marc is vandaag een kleine kwarteeuw jonger, en voorzitter van Kom op tegen Kanker (KOTK). Omwille van zijn uitzonderlijke positieve bijdrage aan de maatschappij werd hij op 21 juli 2024 tot baron benoemd. Hij blijft erg nuchter onder die erkenning, en heeft zelfs wat schroom als hij er over spreekt. Hij geeft toe eerder met een zekere argwaan te kijken naar de bourgeoisie, en beseft dat zijn benoeming ook wel past in een strategie om het Paleis dichter bij de mensen te brengen. Tegelijk is hij nieuwsgierig naar die wereld van adel, en wil hij zijn mogelijkse vooroordelen toetsen aan een realiteit die tot voor kort de zijne niet was.
We zitten meteen bij de essentie van Marc zijn leiderschap: nieuwsgierigheid. Nieuwsgierigheid naar andere mensen, naar andere projecten, naar andere werelden.
Zo belandde hij 12 jaar geleden als doorwinterde reclameman aan het hoofd van KOTK. “Kom op tegen Kanker had weliswaar al een mooie gevel, maar daarachter stonden er toch eerder tuinhuisjes dan een stevige structuur. De eerste jaren heb ik gebruikt om de organisatie op punt te zetten; pas dan konden we werken aan een duidelijke visie en missie, zodat iedereen wist achter welke vlag te lopen”.
Dat verliep niet zonder slag of stoot. Het heeft Marc best wel wat tijd gekost om iedereen te overtuigen dat empathie en resultaatgerichtheid hand in hand kunnen gaan. Door actief op zoek te gaan en vooral ook echt te luisteren naar anderen hun mening, en die mening proberen te begrijpen. Door interne partnerships aan te gaan die los staan van de formele structuur, en zo zijn eigen ambassadeurs te creëren. Door een positief project uit te tekenen, waar iedereen zich kan achter scharen, en helderheid maar ook eenvoud in zijn boodschap te krijgen. En om dan zo, stapje voor stapje, vooruitgang te boeken, met respect voor de snelheid van de meerderheid.
Marc ziet hierin heel wat parallellen met onze maatschappij. “KOTK draait uiteraard in de eerste plaats rond het gevecht tégen kanker, maar door het sterke en beminde merk dat we geworden zijn kunnen wij ook een breed-maatschappelijk project zijn vóór verbinding. Kanker kent rang noch stand en raakt iedereen op de één of andere manier ooit wel eens. Dat maakt het net iets makkelijker om te focussen op wat ons verbindt. Mochten we in de maatschappij ook iets meer kunnen focussen op wat ons verbindt, meer dan waarin we verschillen, hoe mooi zou dat zijn”. We weten meteen ook waarom Marc zijn boek ‘Kom op’ schreef, een pleidooi tégen vijandigheid en vóór solidariteit.
Hij wijst met de vinger o.a. richting politiek en (sociale) media waar er nog erg weinig plaats is voor nuance, en die meer en meer echo-kamers worden van de eigen mening, of net vijanden worden daarvan. Maar Marc is hoopvol, en probeert elke dag met zijn team een context te creëren waarin iedereen zich kan integreren. Dat zit hem in heel eenvoudige dingen, door bijvoorbeeld tijdens de Ramadan mee te eten met de moslims op een Iftar, net zoals hij en zijn team dat doen tijdens het Kerstfeest volgens onze lokale gebruiken.
Dat bredere engagement van KOTK is geleidelijk gegroeid, vertelt Marc. De essentie blijft kanker de wereld uit helpen, en dat staat ook geformaliseerd in het strategisch document van KOTK. En dàt is waar alle medewerkers zich elke dag voor engageren. Ze doen dat door op preventie te werken (bvb anti-tabak), door te investeren in onderzoek (bvb via expertise-centra), door zorg aan te bieden aan wie met kanker in aanraking komt (bvb kinderkampjes), en tenslotte door te mobiliseren (via allerlei events). En het is vooral via dat laatste dat KOTK erin is geslaagd het grote publiek aan te spreken en mee te krijgen in hun verhaal. De 1000km tegen kanker zijn zoveel meer dan een fietstocht, en voor Marc het mooiste bewijs dat verhalen concreet en tastbaar moeten gemaakt worden om zo de wisselwerking tussen woord en daad te voeden.
De communicatie-man komt bovendrijven, en Marc vertelt gepassioneerd hoe die 1000km een vliegwiel zijn geworden voor breed-maatschappelijke solidariteit. Het toont aan dat KOTK een dimensie kan toevoegen aan de strijd tegen kanker, niet ten koste van de kerntaak, maar als een laagje daarboven, eentje dat niet noodzakelijk verwoord zit in de missie en de visie van KOTK, maar wel de turbo zet op het engagement van die vele vrijwilligers.
Vandaag lijkt het misschien alsof alles vanzelf gaat bij KOTK, maar Marc nuanceert: “Het is inderdaad makkelijker om verantwoordelijkheid te nemen en impact te hebben bij een verhaal op leven en dood zoals kanker, maar de grote kracht van de sociale sector, is misschien ook zijn grootste uitdaging. Het is niet omdat er overleg is dat er niet moet beslist worden, en het is niet omdat iets goed loopt dat het niet beter kan”.
Hij liet eerder al even uitschijnen dat niet iedereen even blij was met zijn komst naar KOTK. Maar Marc kende de organisatie al als bestuurslid, en had de onvoorwaardelijke steun van de toenmalige voorzitter Jean-Jacques Cassiman. Door te vertrekken van een taal en een focus waar iedereen bij KOTK mee vertrouwd was, en dan stapje voor stapje de impact van KOTK te vergroten kreeg hij ook de sceptici mee. Maar om te zeggen dat het werk daar nu mee rond is, dat is wel heel kort door de bocht.
Het werk is immers nooit af, en na elke 1000km bijvoorbeeld volgt een gedetailleerde analyse van alles wat beter kan. Marc is fier op waar KOTK vandaag staat, maar vindt ook dat iedereen ten allen tijde nederig moet blijven. Alle vooruitgang bouwt immers voort op wat er al is. Het gaat er dus veel meer om om verder te bouwen dan om af te breken. Hij citeert daarbij vrij naar Obama: “Vooruitgang krijg je niet door mensen te kleineren, maar door ze te stimuleren”. Marc vervolgt (nvdr: op het moment van ons interview zitten we middenin de regeringsvorming): “Konden de politieke partijen dat onderling maar wat meer doen. Een regering wordt niet gevormd op basis van vijandigheid; er is vooral nood aan samenwerking”. Marc filosofeert wat verder over de toenemende polarisering in de maatschappij, en besluit dat we een mechanisme zouden moeten vinden om die polarisering te bestrijden, net zoals de 1000km dat doet tegen kanker.
Het mag duidelijk zijn dat Marc zijn titel van baron niet enkel zal gebruiken om er een wapenschild en een spreuk aan te koppelen, maar het zal activeren, en nieuwsgierig zal blijven zoeken hoe hij na KOTK ook onze maatschappij in beweging kan helpen krijgen richting meer verbinding.
We zoeken graag met hem met hem mee, en herkennen heel veel van Marc zijn aanpak in het Business Markers leiderschapsmodel dat we daarvoor gebruiken: het geloof dat iedereen zijn leiderschapskwaliteiten kan laten groeien; daarbij te focussen op zowel het inspireren met een enthousiasmerend verhaal, het organiseren in een werkbare efficiënte structuur, en het ondersteunen van mensen in hun zoektocht naar de beste versie van zichzelf; en dat over verschillende generaties, culturen en opinies heen. Je kan er meer over lezen in ons boek ‘Leadership Unraveled’
